جراحی دندان یک حوزه مهم و اساسی در علوم دندانپزشکی است که به منظور حفظ و بهبود سلامت دهان و دندانها انجام میشود. با توجه به اهمیت بالای بهداشت دهان و تأثیر مستقیم آن بر کیفیت زندگی افراد، شاخههای مختلف جراحی دندان برای رفع مشکلات مختلف این حوزه و ارتقاء وضعیت سلامت دهان ارائه شدهاند. این مقاله از مطب دندانپزشکی دکتر فروزش به عنوان بهترین مرکز کامپوزیت دندان غرب تهران، با هدف معرفی جامع انواع جراحی دندان و کاربرد هر یک، به بررسی این رشته گسترده و پراهمیت پرداخته و تشریح مختصری از انواع جراحی دندان و نقش آنها در حفظ و بهبود سلامت دهان میپردازد. امیدواریم مطالعه این متن برای شما کاربردی و مفید باشد.
معرفی انواع جراحی دندان
در ادامه انواع مختلف جراحی دندان را با شما بررسی خواهیم کرد.
پوسیدگی گسترده دندان
پوسیدگی گسترده دندان یک وضعیت است که در آن تخریب و تجزیه دندان به علت عفونت و باکتریهای مخرب در سطح گستردهای اتفاق میافتد. در این وضعیت، تخریب دندان به حدی است که ممکن است به ساختارهای داخلی دندان مانند عصب و بافتهای داخلی دسترسی پیدا کند. جراحی پوسیدگی گسترده دندان ممکن است شامل حذف بخشهای آسیب دیده دندان، انجام ریشهکشی، عمل جراحی با هدف بازسازی و ترمیم دندان با استفاده از روشهای مختلف از جمله پر کردن دندان یا استفاده از ترمیمهای مصنوعی باشد. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به انجام عمل جراحی بزرگتری باشد تا دندان را بهبود داده و از از دست رفتن آن جلوگیری شود.
شکستگی شدید دندان ها، از انواع جراحی دندان
شکستگی شدید دندان میتواند نیازمند جراحی دندان باشد. در این وضعیت، دندان با شکستگیهای جدید و بسیار بزرگ مواجه میشود که ممکن است به طور قابل ملاحظهای از ساختار اصلی دندان کاسته شود. برای ترمیم دندان با شکستگی شدید، جراحیهای مختلفی ممکن است انجام شود، از جمله:
۱. ترمیمهای مصنوعی: استفاده از ترمیمهای مصنوعی مانند کراونها یا پوندینگها برای ترمیم و بازسازی دندان شکسته.
۲. جراحی ریشهکشی: در مواردی که شکستگی به حدی عمیق است که تأثیر مستقیم بر ریشه دندان دارد، انجام جراحی ریشهکشی ممکن است ضروری باشد.
۳. جراحیهای بازسازی: در مواردی که شکستگی دندان به حدی گسترده است که نیاز به بازسازی و بازساخت ساختار داخلی دندان داریم، جراحیهای بازسازی مثل ایمپلنت دندان ممکن است به کمک آید.
جراحی در شکستگی شدید دندان معمولاً به منظور بازسازی ساختار دندان و بازگرداندن کارکرد و زیبایی دندان انجام میشود. در هر صورت، نوع جراحی مورد نیاز بستگی به میزان شکستگی و آسیب به دندان دارد که توسط دندانپزشک تشخیص داده میشود.

بیماری های لثه و نیاز به جراحی
بیماریهای لثه گاهی نیاز به جراحی دندان دارند تا بهبود یافته و مشکلات لثه رفع شوند. این بیماریها میتوانند شامل عفونتهای لثه، پریودنتیت (واکنش التهابی لثه) و پریایمپلنتیت (التهاب دور ایمپلنت دندانی) باشند. درمانهای جراحی ممکن است شامل:
۱. جراحی پلاکت: حذف پلاک و سنگهای رسوبی از روی سطح دندان و پایین لثه به منظور بهبود وضعیت لثه و جلوگیری از پیشرفت بیماریها.
۲. جراحی پریودنتال: درمانهای جراحی برای ترمیم بافتهای لثه و استخوان در اطراف دندانها که به وسیله بیماریهای لثه تخریب شدهاند.
۳. لیزر درمانی: استفاده از لیزر برای از بین بردن بافتهای آلتراسونیک لثه و بافتهای مرتبط با آن به منظور بهبود وضعیت لثه.
این جراحیها و درمانهای جراحی برای بهبود وضعیت لثه و جلوگیری از پیشرفت بیماریهای لثه استفاده میشوند. انواع مختلف درمانهای جراحی بسته به شدت و نوع بیماری توسط دندانپزشک تعیین و اجرا میشود.
دندان های نهفته، از انواع جراحی دندان
دندانهای نهفته وقتی که درون بافت لثه یا استخوان جا دارند و به طور کامل به سطح دهان نمیروند، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند. این دندانها ممکن است به دلیل فشردهشدن در استخوان، جا افتادن عمیق تر درون لثه یا به دلیل موانع دیگر، نمیتوانند به طور طبیعی بروز کنند.
جراحی برای بیرون آوردن دندان نهفته معمولاً شامل:
۱. جراحی از نظر ارتودنسی: در برخی موارد، این دندانها به وسیله ارتودنسیستها (دندانهای درمانی) به سمت سطح دهان هدایت میشوند تا بیرون آیند.
۲. جراحی استخوان: اگر دندان به دلیل فشرده شدن در استخوان جا فرو رفته باشد، جراحی برای حذف بخشهای استخوانی اطراف دندان و ایجاد فضای لازم برای بیرون آمدن آن انجام میشود.
۳. جراحی لثه: در برخی مواقع، لثه باید بریده شود تا دسترسی به دندان نهفته فراهم شود و بتوان آن را بیرون آورد.
جراحی برای دندانهای نهفته بسته به موقعیت و وضعیت خاص دندان و استخوان متفاوت است و توسط دندانپزشک تعیین و اجرا میشود.
دندان های از دست رفته و نیاز به جراحی
دندانهای از دست رفته ممکن است نیاز به جراحی جایگزینی داشته باشند تا جای خالی را پر کنند. این جراحیها شامل:
۱. ایمپلنتهای دندانی: این جراحی شامل قرار دادن پیچهای فلزی یا تیتانیوم در استخوان فک به عنوان پایهای برای نصب دندان مصنوعی میشود.
۲. پلیپروپیلن (پلیمرهای آسیابی) و پلیاتیلن: استفاده از مواد خاصی برای تهیه دندانهای مصنوعی که به جای دندان از دست رفته قرار میگیرند.
۳. پوندینگ یا کراونها: استفاده از ترمیمهای دندانی مصنوعی که بر روی دندانهای مجاور یا روی تیغههای خود دندانها قرار میگیرند تا جایگزین دندان از دست رفته شوند.
این جراحیها و روشهای درمانی برای جایگزینی دندانهای از دست رفته و بازگرداندن عملکرد و زیبایی دهان انجام میشوند. انتخاب نوع جراحی معمولاً بر اساس شرایط فرد و توصیههای دندانپزشک انجام میشود.
تحلیل استخوان فک، از انواع جراحی دندان
تحلیل استخوان فک یکی از جراحیهای مربوط به دندانپزشکی است که به منظور ارزیابی و اندازهگیری استخوان در ناحیه فکها انجام میشود. این جراحی معمولاً به دلیل نیاز به اطلاعات دقیق در مورد ضخامت و حجم استخوان برای برنامهریزی جراحیهای دندانی یا جراحیهای پیشرفته انجام میشود. تحلیل استخوان فک شامل استفاده از تکنولوژیهای تصویربرداری مانند رادیوگرافی، CT اسکن، یا تصویربرداری سهبعدی است که اطلاعات دقیق در مورد حالت و ساختار استخوان فکها را فراهم میکند. این اطلاعات به دندانپزشک کمک میکند تا بتواند جراحیهای دقیقتری مانند ایمپلنت دندانی، جراحیهای بازسازی استخوان، یا جراحیهای ارتودنسی را برنامهریزی و انجام دهد.
سرطان دهان و نیاز به جراحی
سرطان دهان یکی از مشکلات جدی سلامتی است که ممکن است نیازمند جراحی شود. درمان سرطان دهان ممکن است شامل جراحی باشد که اهداف مختلفی دارد:
۱. بیرونبری تومور: جراحی برای حذف تومور و بافتهای اطراف سالم استفاده میشود. در برخی موارد، این جراحی ممکن است به همراه بخشی از بافتهای سالم اطراف تومور انجام شود تا اطمینان از حذف کامل سلولهای سرطانی حاصل شود.
۲. لیمفادکتومی: این جراحی برای حذف گرههای لنفاویی مبتلا به سرطان استفاده میشود. این گرهها ممکن است محل گسترش سرطان به سایر قسمتهای بدن باشند.
۳. جراحی بازسازی: برای بازسازی ساختارهای مختلف دهان مانند ناحیههای برداشته شده بر اثر جراحی، استفاده از بافتهای مصنوعی یا بافتهای از نواحی دیگر بدن صورت میگیرد.
۴. جراحی ترمیمی: برای ترمیم نقاطی که در حین جراحی برای حذف سرطان متضرر شدهاند، جراحی ترمیمی انجام میشود تا بهبود زخمها و بازگرداندن کارکرد طبیعی دهان صورت گیرد.
این جراحیها و روشهای دیگر همراه با درمانهای دیگر مانند شیمی درمانی و پرتو درمانی مورد استفاده قرار میگیرند تا سرطان دهان درمان و مدیریت شود. انتخاب نوع جراحی بستگی به نوع و مرحله سرطان و نیازهای بالینی فرد دارد که توسط تیم درمانی تعیین میشود.

انواع جراحی دندان در چند خط
انواع جراحی دندان بسیار متنوع است. پوسیدگی گسترده دندانها و شکستگی شدید دندانها به جراحی نیاز دارند. جراحی پوسیدگی گسترده ممکن است به بازسازی دندان منجر شود. در موارد شکستگی شدید، ترمیمهای مصنوعی نیز ممکن است نیاز به جراحی وجود داشته باشد.
بیماریهای لثه نیز ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند که شامل حذف پلاک و بازسازی بافتهای لثه میشود. دندانهای نهفته نیز نیازمند جراحی هستند تا بیرون آیند و ممکن است جراحی لثه یا استخوان نیاز باشد. جراحی دندانهای از دست رفته شامل ایمپلنتهای دندانی یا ترمیمهای مصنوعی برای جایگزینی دندان مفقود شده استفاده میشود. تحلیل استخوان فک و سرطان دهان نیز نیازمند انواع جراحی دندان هستند. به طور کلی در این مقاله سعی داشتیم تا نشان دهیم جراحیهای حوزه دندان بسیار متنوع بوده و هریک کاربرد خاص خود را دارند. مطب دندانپزشکی دکتر فروزش انواع جراحی دندان را با بهترین کیفیت انجام خواهد داد.